تجرد نفس از نظر ارسطو، ابن سینا و ملاصدرا
author
Abstract:
چگونگى طرح و پیشرفت موضوع تجرد نفس انسانى توسط سه فیلسوف بزرگ ارسطو (384- 322 قم) ، ابن سینا (370-428 ه ق) و ملاصدرا مسأله ى این مقاله را تشکیل مىدهد. تعارض پارهاى از سخنان ارسطو منشأ اختلاف نظر شارحان او در این باره شده است. کسانى چون اسکندر افرودیسى (قرنهاى سوم و دوم قبل از میلاد) و ابن رشد (595-520 ه ق) قول به مادیت و فناپذیرى نفوس شخصى و ابن سینا و توماس آکوئیناس (1274-1227 م) باور به تجرد و بقاى آن را به ارسطو نسبت دادهاند. اشارات ارسطو مبنى بر تجرد و بقاى نفس و تأکید او بر بساطت آن حاکى از صحت نظر ابن سینا و توماس است. ابن سینا نیز با تکیه بر بخش ناپذیرى محلّ صور معقول و نیز بر پایه ى علم حضورى نفس به خود، تجرد نفوس شخصى را اثبات نموده است امّا ملاصدرا ادله ى او را اخص از مدعا و با مبانى او ناسازگار مىداند. صدرا خود چون به تجرد مثالى نفوس حیوانى معتقد است منعى در کاربرد ادله ى بوعلى نمىبیند و بر آن اساس، تجرد نفوس شخصى را اثبات مىکند. گرچه شناخت حقیقت نفس را منحصر در ارتباط عمیق با وحى و تعالیم خاندان عصمت و طهارت مىداند.
similar resources
بررسی تجرد نفس از دیدگاه ابن سینا و ملاصدرا
تجرد یا مادیت نفس یکی از مسائل مهمی است که همواره از دغدغههای فیلسوفان مسلمان بوده است، چراکه اگر وجود نفس به مثابهی جوهری مجرد که بعد از زوال بدن باقی است ثابت نشود، بحث از معادْ بیمعنا خواهد بود. با توجه به اهمیت مسألهی تجرد نفس، این مقاله سعی دارد با روشی توصیفی – تحلیلی، دیدگاهها و براهین فلاسفهی بزرگ اسلامی، مانند ابن سینا و ملاصدرا، را در باب تجرد نفس، بررسی کند. آنچه ابن سینا به...
full textتجرد نفس از نظر دکارت و ملاصدرا
دکارت نفس را مجرد میداند؛ زیرا صفت ذاتی آن فکر است و فکر، غیر مادی است. تکیه دیگر او بر عدم توقف وجودی نفس بر جسم و جسمانیات است و اینکه هیچگونه امتدادی در آن راه ندارد. اما از نظر وی، نفس از اول مجرد بوده است. ملاصدرا نفس را جسمانیةالحدوث و روحانیة البقاء میداند؛ زیرا نفس برای وجود در این عالم نیازمند استعداد مادی است و میتواند با حرکت جوهری خود تکامل یافته، مراتب تجرد را تا برترین مرتبه ...
full textمطالعهی تطبیقی دربارهی دلایل تجرد نفس و بقای آن نزد ارسطو و ابن سینا
فلاسفه از جمله ارسطو و ابنسینا از دیرباز به مسائل مربوط به نفس انسان توجه داشتهاند. همواره یکی از پرسشهای اساسی نزد آنها مسألهی بقای نفس در انسان است. تردیدی نیست که ابنسینا نفس را مجرد دانسته و به تفصیل بر آن استدلال کرده است. اما تعارض سخنان ارسطو در این مقام، همواره موجب اختلاف نظر شارحان شده است، به طوری که گاهی از صورت بودن نفس برای بدن، بر مادیت نفس و از اینرو، بهمثابهی دلیلی بر...
full textتجرد نفس از نظر دکارت و ملاصدرا
دکارت نفس را مجرد میداند؛ زیرا صفت ذاتی آن فکر است و فکر، غیر مادی است. تکیه دیگر او بر عدم توقف وجودی نفس بر جسم و جسمانیات است و اینکه هیچ گونه امتدادی در آن راه ندارد. اما از نظر وی، نفس از اول مجرد بوده است. ملاصدرا نفس را جسمانیةالحدوث و روحانیة البقاء میداند؛ زیرا نفس برای وجود در این عالم نیازمند استعداد مادی است و می تواند با حرکت جوهری خود تکامل یافته، مراتب تجرد را تا برترین مرتبه ب...
full textوحدت نفس از نظر ابن سینا و توماس آکوئینی
مسأله کثرت یا وحدت نفس انسانی از جمله مسائلی است که خاستگاه آن در آثار دو فیلسوف بزرگیونان، افلاطون و ارسطو یافت می شود. افلاطون که با دو نگرش متفاوت به بررسی موضوع م یپردازددر نهایت کثرت نفس را می پذیرد و ارسطو که قسمت پذیری و تکثر نفس را غیر منطقی می بیند بهدنبال نقد نظر افلاطون، سرانجام نظر خود را مبنی بر وحدت نفس اعلام می دارد. ارائه تقسیمی ثنائیاز نحوه وجود نفس ناگزیر فلاسفه را به سمت پذیر...
full textMy Resources
Journal title
volume 1 issue 2
pages 49- 73
publication date 2005-02-19
By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023